Dyktatorzy nie idą na urlop, a nienawiść nie zna wytchnienia - ostrzegł Zełenski w Monachium. Prezydent Ukrainy zadał też pytanie, dlaczego Putin może kontynuować wojnę. W wolnym świecie ludzie zadają pytania i szukają odpowiedzi. Dyktatorzy tłumią pytania, bo nie potrafią logicznie uzasadnić swoich działań. Dlatego walcząc z nienawiścią, musimy chronić wolność zadawania pytań. Inaczej na zawsze utkniemy w ślepej uliczce dyktatury i przemocy.
Dyktatorzy nie idą na urlop
„Nie pytajcie Ukrainy, kiedy skończy się wojna – zadajcie sobie pytanie, dlaczego Putin jest w stanie ją kontynuować” – oświadczył Zełenski w Monachium. Prezydent Ukrainy zwrócił się do światowych przywódców, by skupili się nie tyle na samym konflikcie, co na jego przyczynach. Kluczowe jest zrozumienie mechanizmów rządzących reżimami autorytarnymi.
Dyktatorzy, w przeciwieństwie do przywódców demokratycznych, nie biorą urlopów. Ich władza opiera się na ciągłej kontroli i zastraszaniu społeczeństwa. Nie interesują ich dobre samopoczucie czy work-life balance. Liczy się tylko utrzymanie dominacji za wszelką cenę. Dlatego wojna Rosji z Ukrainą – mimo ogromnych strat w ludziach i sprzęcie – może ciągnąć się w nieskończoność.
Puste obietnice pokoju
Autokraci nie widzą problemu w eskalowaniu przemocy i łamaniu umów. Putin wielokrotnie łamał zawieszenia broni, by kontynuować natarcie. Jego obietnice pokojowe są puste – liczy się tylko realizacja imperialnych ambicji. Dopóki u władzy pozostają tacy przywódcy, trudno mówić o jakimkolwiek trwałym rozwiązaniu.
Dlatego kluczowe jest osłabienie reżimu Putina poprzez sankcje gospodarcze i wsparcie militarne dla Ukrainy. Inaczej agresor nigdy nie wycofa się z okupowanych terenów. Zamiast pytać „kiedy wojna się skończy?”, lepiej sobie uświadomić, że dopóty, dopóki u steru w Rosji pozostają ci sami ludzie, prawdziwego pokoju nie będzie.
Putin kontynuuje wojnę mimo pytań
Autorytarni przywódcy boją się pytań, bo nie potrafią na nie logicznie odpowiadać. Putin prowadzi agresywną wojnę, niszcząc Ukrainę i pogrążając własny kraj w kryzysie gospodarczym. Jednak na pytania dziennikarzy i ekspertów odpowiada tylko propaganda sukcesu.
„W Rosji panuje pełna wolność słowa. Każdy może wyrazić swoją opinię” – kłamał rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow.
To oczywiste kłamstwo. Rosyjscy dziennikarze, którzy próbowali mówić prawdę o wojnie, trafiali do więzień. Pytania są tłumione, bo prawda okazałaby się niewygodna dla autorytarnego reżimu. Putin boi się, że społeczeństwo straciłoby wiarę w jego propagandę i zaczęło kwestionować sensowność inwazji.
Brak transparentności
Dyktatury działają w całkowitym braku transparentności i rozliczalności. Autokraci podejmują decyzje w wąskim gronie zaprzysięgłych stronników, bez konsultacji z ekspertami czy obywatelami. Dlatego ich posunięcia są często irracjonalne i szkodliwe dla kraju. Jednak spychani do podziemia opozycjoniści nie mają szansy ich podważyć.
Czytaj więcej: Badanie aferzy wizowej PiS przez komisję śledczą - co to oznacza dla rządu?
Zełenski w Monachium ostrzega przed nienawiścią
Zełenski w swoim wystąpieniu poruszył nie tylko kwestię agresji Rosji. Apelował też do światowych liderów, by nie lekceważyli zagrożenia, jakim jest nienawiść. To właśnie na gruncie ksenofobii, nietolerancji i pogardy dla innych narodów rozkwita autorytaryzm.
Przywódcy muszą reagować na wszelkie przejawy mowy nienawiści i stygmatyzacji mniejszości. Inaczej taka retoryka – podsycana dodatkowo dezinformacją w sieci – może wymknąć się spod kontroli. W efekcie podatny grunt znajdą populizm, militaryzm i wszelkie antydemokratyczne ideologie. Nienawiść to pierwszy krok w stronę dyktatury.
Przeciwnicy wolności
Ci, którzy szerzą nienawiść, są zawsze przeciwnikami wolności. Ksenofobia i nietolerancja prowadzą do ograniczenia praw mniejszości, cenzury światopoglądowej i prześladowań politycznych. Zamiast pluralizmu i swobodnej debaty pojawiają się represje.
Dlatego wartości tolerancji i szacunku dla wszystkich grup społecznych są kluczowe dla zachowania demokracji. Zełenski apelował w Monachium, by świat nie zapomniał o tym, póki nie będzie za późno. Inaczej z nienawiści i pogardy zrodzi się więcej reżimów na wzór putinowskiej Rosji.
Nienawiść nie zna wytchnienia ani granic
Nienawiść to nie tylko uczucie – to polityczna strategia reżimów autorytarnych. Podsycają one wrogość wobec innych narodów czy mniejszości, by odwrócić uwagę społeczeństwa od realnych problemów.
- Stygmatyzują obcych, oskarżając ich o spiski i knowania przeciw własnemu narodowi.
- Rozpalają irracjonalne resentymenty, nakręcając spiralę wzajemnej agresji.
W efekcie społeczeństwo żyje w permanentnym napięciu i poczuciu zagrożenia. Łatwiej wtedy zaakceptować autorytarne rządy jako „mniejsze zło”. Przywódcy dyktatur doskonale o tym wiedzą, dlatego podsycają nienawiść na każdym kroku.
Stąd tak ważne jest przeciwstawianie się wszelkim przejawom ksenofobii i pogardy. Trzeba reagować na mowę nienawiści w debacie publicznej i mediach społecznościowych. Inaczej ogień nienawiści pochłonie demokrację i wolność.
| Kraj | Oficjalna propaganda nienawiści |
| Rosja | Stygmatyzacja Ukraińców jako „nazistów”; szerzenie wrogości wobec Zachodu |
| Białoruś | Mowa nienawiści wobec przeciwników politycznych Łukaszenki |
| Węgry | Kampanie przeciw imigrantom i społeczności LGBT |
Dyktatura to brak pytań i odpowiedzi
Kluczową cechą dyktatury jest brak transparentności i rozliczalności władzy. Obywatele nie mają prawa zadawać niewygodnych pytań o sens podejmowanych decyzji czy ich skutki.
Reżim izoluje się od społeczeństwa, otaczając wąską grupą wiernych wykonawców rozkazów. Prawdziwe konsultacje i debata publiczna są niemożliwe. Zamiast tego mamy propagandę sukcesu zaklinającą rzeczywistość. To prowadzi do chaosu i błędnych decyzji ze strony władzy.
Brak instytucji kontrolnych
W warunkach dyktatury nie ma niezależnych instytucji kontrolujących władzę: niezawisłych sądów, wolnych mediów czy opozycji parlamentarnej. Nie funkcjonują mechanizmy rozliczania rządzących z podejmowanych decyzji i ich konsekwencji.
To pozwala dyktatorom trwać przy władzy, nawet gdy ich rządy prowadzą kraj do ruiny. Dopóki propaganda kontroluje przepływ informacji, społeczeństwo tkwi w matriksie fałszu. Nie ma szans postawić władzy jakichkolwiek sensownych pytań.
Wolność wymaga wiecznej czujności
Przemówienie Zełenskiego to mocne przypomnienie, że wolność nie jest dana raz na zawsze. Demokracja i prawa człowieka wymagają nieustannej ochrony przed zakusami autokratów. Dlatego kluczowa jest czujność i determinacja obywateli całego świata.
Nienawiść i despotyzm nie znają granic i nie biorą urlopów. Tkwią w ludzkiej naturze jako ciemna strona natury. Dlatego ich powstrzymywanie to nieustanna walka o każdy skrawek przestrzeni publicznej. To bitwa, która nigdy się nie kończy. Ale alternatywą jest tylko ciemność dyktatury pozbawionej nadziei.
Podsumowanie
W swoim przemówieniu w Monachium Zełenski poruszył kluczowy problem - dlaczego dyktatorzy tacy jak Putin mogą bez przeszkód kontynuować wojnę i szerzyć nienawiść. Przypomniał, że wolność wymaga nieustannej czujności i gotowości do zadawania trudnych pytań władzy. Tylko w ten sposób można powstrzymać autokratów przed realizacją imperialnych ambicji i fantasmagorii.
Przywódca Ukrainy wezwał także do walki z wszelkimi przejawami nienawiści, która rodzi kolejne dyktatury i konflikty. Podkreślił, że prawdziwy pokój wymaga obalenia putinowskiego reżimu, bo inaczej dyktatorzy będą wykorzystywać każdą przerwę w wojnie do przygotowań do kolejnych ataków.
Tagi
Udostępnij artykuł
